Chị Đào Chị Lý

Ông Lê Văn Thái là người chơn chất. Hai vợ chồng ăn ở nhau có một đứa con, đặt tên là Ðào. Lúc vợ bị bịnh ông quyết định bán chiếc xe đạp của mình để lấy tiền mua thuốc trị bịnh cho vợ, nhưng không bán được. Ông buồn và quay về nhà, tình cờ ông thấy một người phụ nữ đặt một cái rương xuống lề đường. Khi ông đi đến thì cô ta lái xe đi. Ông Thái tò mò đến xem và nhận ra trong rương có một đứa nhỏ mới sanh được vài ngày. Ông đem đứa nhỏ về nhà và bàn với vợ là bà Hòa định sáng mai đem ra bót cảnh sát giao cho nhà chức trách. Trong lúc dọn rương ông gặp một bức thơ và một số tiền khá lớn 5.000 đồng. Sau khi đọc xong bức thơ, ông bà Thái quyết định nhận nuôi đứa nhỏ.

Nhờ số tiền đó bà Hòa đi bác sĩ chửa khỏi bịnh và gia đình ông Thái làm ăn phát đạt. Gia đình ông Thái xem cô Lý, đứa con nuôi như đứa con ruột của mình. Hai chị em Ðào và Lý lớn lên trong tình thương của gia đình và được ông bà Thái cho ăn học thành tài. Sau khi làm ăn khá ông mua một biệt thự gần nhà của một thanh niên và một người phụ nữ có tuổi, nhưng bị đau ốm thường xuyên. Nhiều chuyện lại tiếp tục xảy ra cho gia đình ông Thái.

"Chị Đào, chị Lý" là một trong những sáng tác cuối cùng của Hồ Biểu Chánh, cho thấy dù có ý kiến cho rằng tiểu thuyết của ông sau 1932 không còn đổi mới, công chúng vẫn không thể quay lưng. Những bài học đạo lý gần gũi, thiết thực cùng ngôn từ quen thuộc giàu sức cảm hóa giúp tác phẩm bền vững với thời gian. Tác phẩm chứng minh các đặc điểm vốn có của văn chương Hồ Biểu Chánh vẫn được giữ nguyên. Dù không theo kịp dòng văn học hiện đại, tiểu thuyết của ông vẫn sống trong tâm hồn bình dân và gìn giữ đạo lý Việt.